Potrzebne strategiczne myślenie na linii biznes - IT

150x110

Ponad 20 proc. banków nie posiada strategii biznesowej, która mogłaby służyć jako podstawa do tworzenia strategii IT. Zaledwie 15 proc. badanych banków może dziś pochwalić się wykorzystaniem narzędzi umożliwiających kontrolę i nadzór realizacji celów strategicznych.

Organizacje skupione na „tu i teraz” działalności operacyjnej, nie są w stanie skutecznie realizować cyklu zmian. Tak brzmią główne wnioski raportu z badania przygotowanego przez Infovide-Matrix SA we współpracy z miesięcznikiem BANK pod patronatem Związku Banków Polskich i Forum Technologii Bankowych.   Badanie ankietowe zostało przeprowadzone na grupie największych polskich instytucji finansowych, których suma aktywów stanowi około 48 proc. wartości wszystkich komercyjnych banków w Polsce. W badaniu wzięli udział członkowie zarządu, dyrektorzy pionu IT oraz przedstawiciele najwyższego kierownictwa związanego z tym obszarem w firmach. Celem badania było określenie poziomu dojrzałości stosowanych praktyk we wszystkich obszarach związanych z zarządzaniem zmianą i inwestycjami w IT. Oceniano także skuteczność narzędzi wykorzystanych do zarządzania zmianami systemów IT i samymi inwestycjami.

„W badanych instytucjach najwyższą dojrzałość reprezentują procesy i narzędzia o charakterze operacyjnym. Dziś trzeba szukać innych miejsc pozwalających na usprawnienia i podniesienie efektywności działań IT. Istotne korzyści są możliwie do osiągnięcia w obszarze strategicznym na styku biznesu z IT” - powiedział Borys Stokalski, współautor raportu, Wiceprezes Zarządu Infovide-Matrix SA.        Analiza wykazała istnienie różnic w horyzontach czasu planowania strategicznego pomiędzy biznesem i IT. W 15 proc. organizacji strategie biznesowe obejmują dłuższy horyzont czasowy niż strategie IT. Może to oznaczać, że IT nie jest w stanie w pełni wykorzystać informacji pochodzących z biznesu do sprawnego zarządzania swoją infrastrukturą. W 10 proc. ankietowanych instytucji występuje sytuacja odwrotna – horyzont strategicznego planowania IT jest dłuższy niż horyzont strategicznego planowania w biznesie. W pewnych obszarach – takich jak rozwój oferty – taka sytuacja może wynikać z drastycznego skracania cykli biznesowych, takich jak cykl życia produktów. Niezależenie od przyczyn mamy tutaj do czynienia z niekorzystnym zjawiskiem utrudniającym ocenę opłacalności inwestycji technologicznych, a zatem niekorzystnie wpływającym na efektywność inwestycji IT.

 „Działalność banków charakteryzuje dzisiaj ciągła zmiana wymuszana przez otoczenie biznesowe i silną konkurencję. Umiejętność szybkiego i częstego dostosowywania (adaptacji) do zmieniających się warunków jest pożądaną cechą organizacji bankowych. W organizacjach adaptacyjnych strategia biznesowa jest wprost strategią IT. Biznes ściśle integruje swoje cele z celami IT. Buduje jeden organizm działający według wspólnych reguł zarządzania zmianami, które podyktowane są tymi samymi czynnikami zewnętrznymi” – powiedział Bartosz Hoński, Manager w grupie kompetencyjnej konsulting w Infovide-Matrix SA. 

Badanie wykazało, że najwyższy poziom dojrzałości procesów zarządzania zmianą IT zauważalny jest w obszarze zarządzania kosztami IT (poziom dojrzałości - powyżej 50 proc.), a najniższy w obszarach zarządzania wartością IT (poziom dojrzałości - poniżej 30 proc.).

Główne wyniki badania „Poziom dojrzałości zarządzania zmianą IT w bankach”:  

w obszarze strategii, który odnosi się do aktywności z wiązanych z zarządzaniem strategicznym działem IT: „Co piąty badany bank nie posiada strategii dla działań IT.” Wyniki pokazują, że ponad 20 proc. badanych banków nie posiada strategii biznesowej sformułowanej w sposób, który umożliwiałby jej wykorzystanie jako podstawy do tworzenia strategii IT. W pozostałych, funkcjonuje zarówno zdefiniowana strategia biznesowa, jak i zdefiniowana strategia IT. 60 proc. spośród ankietowanych zauważa konieczność tworzenia strategii dla poszczególnych obszarów IT.    w obszarze architektury, „100 % respondentów posiada wdrożony, jest w trakcie wdrożenia lub planuje wdrożenie katalogów usług – zarówno na poziomie biznesowym, jak i technicznym.” Jest to odzwierciedlenie obecnego poziomu popularności biblioteki ITIL, czyli zbioru rekomendacji dla organizacji IT, z których powstała międzynarodowa norma zarządzania usługami informatycznymi. W około 70 proc. banków dobre praktyki zarządzania usługami są na etapie wdrażania lub dopiero planuje się ich wdrożenie. Podobnie wygląda sytuacja, jeżeli chodzi o wykorzystanie modeli architektury (obecnej i docelowej) oraz tzw. map rozwoju. Ponad 70 proc. banków zapewnia wykorzystanie wyżej wymienionych narzędzi lub jest właśnie na etapie planowania czy wdrożenia. „Zarówno popularność ITIL jak i wpływ koncepcji architektury usługowej (SOA) na kształtowanie procesów oraz wspierających je rozwiązań IT sprzyjają budowaniu nowoczesnych instytucji finansowych. Doskonalenie zarządzania usługami oraz elastyczna automatyzacja procesów biznesowych z wykorzystaniem dostępnych dziś platform informatycznych zapewnia coraz wyższy poziom elastyczności organizacji w adaptacji do zmieniających się warunków prowadzenia działalności” – powiedział Bartosz Hoński z Infovide-Matrix SA   w obszarze realizacji, który odnosi się do praktyk i procesów wykorzystywanych podczas realizacji zaplanowanych zmian: „Niemal 100 proc. respondentów twierdzi, że posiada wdrożone mechanizmy monitorowania portfela projektów.” Podobna sytuacja istnieje w obszarze metodyk i procedur zarządzania projektami – gdzie jej posiadanie i stosowanie deklarują wszyscy ankietowani. Natomiast 20 proc. banków nie zamierza korzystać z narzędzi do monitorowania czasu pracy, podczas gdy u pozostałych są to produkty już wykorzystywane lub w trakcie wdrożenia. 100 proc. respondentów posiada wdrożone lub wdrażane plany zachowania ciągłości działania, obejmujące swoim zakresem wszystkie zasoby IT banku, jak również procesy sprzedaży, fakturowania, księgowości i obsługi klienta.    w obszarze pomiaru rezultatów, który odnosi się do aktywności związanych z monitorowaniem efektywności działu IT w organizacji: „Zaledwie 15 proc. banków może pochwalić się wykorzystaniem zdefiniowanych, mierzalnych i kontrolowanych narzędzi w realizacji celów strategicznych.” W przypadku 75 proc. są to narzędzia dopiero wdrażane lub planowane. Z badania wynika również, że około 10 proc. banków nie rozważało ich stosowania. 100 proc. respondentów mówi o zarządzaniu budżetem na wydatki zewnętrze, 95 proc. wykorzystuje narzędzia do zarządzania budżetem wewnętrznym, a pozostałe 5 proc. planuje w najbliższym czasie wprowadzenia takiego narzędzia. Jeśli chodzi o wykorzystywanie mierników, to najczęściej stosowane są mierniki jakości – prawie 70 proc. banków posiada już wdrożone lub jest właśnie w trakcie ich wdrażania. Jeśli chodzi o mierniki efektywności i jakości, podobny stan raportuje około 60 proc. ankietowanych. „Pomiar rezultatów pomaga w podejmowaniu decyzji. Daje podstawę do działań optymalizujących. Obserwacja mierników daje wymierny obraz pożądanej poprawy. Cała trudność polega na zdefiniowaniu odpowiedniego zestawu wskaźników dających się skutecznie mierzyć. W pomiarze dużą role odgrywają narzędzia wspierające, których brak często istotnie ogranicza możliwości stosowania wskaźników” – powiedział Bartosz Hoński.    

Bez strategicznego myślenia o IT będzie trudno dyskutować o możliwościach i szansach, jakie IT może dostarczyć firmie. Przy dzisiejszym poziomie skomplikowania infrastruktury informatycznej nie jest możliwe efektywne zarządzanie organizacją przy zupełnym braku systemów i rozwiązań wspierających procesy zmian na każdym etapie.